پیشگیری از افزایش وزن در تعطیلات نوروز 96 - پورتال رنگی

پیشگیری از افزایش وزن در تعطیلات نوروز 96

پس از تعطیلات عید، افراد زیادی با چالش «با این وزن اضافه چه کنم؟» مواجه می‌شوند. پس از همین حالا یک تصمیم جدی بگیرید و اجازه ندهید وزنتان از حالت تعادل خارج شود. این امر مستلزم اراده قوی و عزم جدی است. به این بهانه پای صحبت‌های دکتر میترا زراتی، متخصص تغذیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران نشسته‌ایم تا در مورد آنچه لازم است در ایام نوروز رعایت کنیم برایمان بگوید.

افزایش وزن یکی از مشکلات شایع مردم در ایام نوروز است. علت آن هم پایین آمدن سوخت‌وساز بدن به‌دلیل فعالیت کمتر و خواب بیشتر است. از طرفی برنامه غذایی افراد هم تغییر می‌کند و تمایل به خوردن افزایش می‌یابد. در نتیجه کالری‌های دریافتی در بدن به چربی تبدیل و باعث اضافه وزن می‌شود. متخصصان تغذیه معمولا به افرادی هم که تحت رژیم غذایی کاهش وزن هستند، رژیم سختی نمی‌دهند و انتظار کم کردن وزن را در روزهای عید نوروز ندارند، اما همه افراد به‌خصوص کسانی که رژیم غذایی خاصی ندارند باید به چند نکته دقت کنند:

۱- متاسفانه به علت اضافه وزن و چاقی در ایام نوروز بسیاری افراد پس از تعطیلات با افزایش کلسترول و تری‌گلیسیرید، قندخون و مشکلاتی از این قبیبل به مطب پزشکان مراجعه می‌کنند بنابراین توصیه می‌شود حتی‌الامکان مصرف شیرینی‌ها، دسرها و مواد غذایی شیرین را به حداقل ممکن برسانید و ترجیحا هنگام پذیرایی شیرینی‌های خشک با اندازه کوچک را انتخاب کنید و از خوردن شیرینی‌های‌ تر و خامه‌ای بپرهیزید. با این کار کالری کمتری ‌دریافت می‌کنید. توجه داشته باشید در تهیه بسیاری از شیرینی‌ها از روغن جامد استفاده می‌شود که می‌تواند سلامت افراد را به خطر بیندازد. علاوه بر چربی زیاد، شیرینی‌ها شکر زیادی دارند و شکر در بدن به چربی تبدیل می‌شود و چاق‌کننده است، بنابراین انتخاب‌هایتان را به غذاها یا میان‌وعده‌های شیرینی که کالری و ضرر کمتری‌ دارد معطوف کنید. مثلا در میان‌وعده‌ها استفاده از میوه‌های خشکی مثل توت خشک، انجیر خشک و کشمش در اندازه‌های مشخص مناسب‌تر است.

۲- مصرف میوه‌ها هم در ایام نوروز افزایش می‌یابد و این برای کسانی که در سایر ایام سال کمتر از میوه استفاده می‌کنند مفید است، اما در مصرف میوه‌ها هم با این‌که برای سلامت مفید هستند نباید زیاده‌روی کرد. افرادی که اضافه وزن دارند نباید بیشتر از ۳ واحد میوه در طول روز مصرف کنند. زیرا میوه‌ها هم کالری دارند و چاق‌کننده هستند. از طرفی قند میوه‌ها یا فروکتوز به راحتی جذب بدن شده و مقادیر زیاد آن در کبد به گلیکوژن و سپس به تری‌گلیسیرید تبدیل می‌شود و می‌تواند چربی‌خون را بالا ببرد. اگر در طول روز به خانه اقوام مختلف می‌روید و مجبورید بیشتر میوه بخورید ترجیحا میوه‌های کم‌کالری مانند خیار را انتخاب کنید که عملا کالری خاصی از آن دریافت نمی‌شود. یادتان باشد هر واحد میوه معادل ۱۰۰ گرم میوه است که شامل یک عدد پرتقال متوسط، یک عدد سیب متوسط یا نصف یک موز بزرگ است.

۳- آجیل‌ها یا مغزها هم از آن گروه مواد پرکالری هستند که مصرف آنها در ایام نوروز افزایش می‌یابد. توصیه بر این است که در میان آجیل‌ها هم انواع کم‌کالری آنها را انتخاب کنید. مغزهایی مانند فندق و گردو کالری بالایی دارند، اما کالری مغز تخمه‌ها، پسته، نخودچی و… کمتر است. برخی افراد در هر دید و بازدیدی یک کاسه آجیل می‌خورند. درست است که آجیل مواد مغذی فراوانی دارد، اما بشدت چاق‌کننده است، بنابراین فقط به اندازه ۸ تا ۱۰ عدد مغز یا یک مشت تخمه را در بشقابتان بریزید و کاسه آجیل را از خود دور کنید تا دیگر برای خوردن بقیه آن وسوسه نشوید. بد نیست بدانید همین میزان آجیل حدود ۴۵ تا ۵۰ کیلو کالری انرژی دارد. اگر بیشتر از این میزان آجیل بخورید در کنار خوردن شیرینی، شکلات، میوه، قند در کنار چای و… کالری خیلی زیادی به بدنتان می‌رسد و بشدت شما را چاق خواهد کرد.

اگر از پرفشاری خون یا ناراحتی کلیه رنج می‌برید عطای خوردن آجیل شور را به لقایش ببخشید و ترجیحا از آجیل خام استفاده کنید. آجیل خام حاوی ماده‌ای به نام آرژنین است که می‌تواند عروق را گشاده کرده و فشارخون را کنترل کند.

۴- با توجه به این‌که در ایام تعطیلات دیرتر از خواب بیدار می‌شوید زمان خوردن صبحانه، ناهار و شام یا میان‌وعده‌ها به هم می‌ریزد. در چنین شرایطی به هیچ‌وجه وعده صبحانه را حذف نکنید و حتما یک صبحانه سبک بخورید تا جلوی اشتهای زیادتان برای ناهار گرفته شود. تا حد امکان سعی کنید غذاهای سالم طبخ کنید و از مصرف غذاهای فست‌فودی، سوسیس و کالباس، غذاهای سرخ‌شده در روغن زیاد یا غذاهای زیاد کباب‌شده یا قسمت‌هایی از غذا که می‌سوزد، خودداری کنید.

۵- نوشابه‌های گازدار هم یکی دیگر از خوراکی‌های پرمصرف ایام تعطیلات است. نوشابه‌های گازدار به‌دلیل قند فراوانی که در خود دارد بشدت چاق‌کننده است. بهتر است کنار غذایتان از نوشیدنی‌هایی مانند دوغ‌های کم‌نمک، آب یا دمنوش‌های سنتی بدون شکر استفاده کنید.

۶- مساله دیگری که در ایام تعطیلات به‌دلیل مصرف غذاهای حجیم، میوه زیاد، مصرف کم‌آب و کاهش فعالیت بدنی شیوع زیادی پیدا می‌کند، یبوست است. سعی کنید در این ایام مصرف آب و سایر مایعات را افزایش دهید، اما هرگز از آب‌هایی که از بهداشت آنها مطمئن نیستید، مثل آب انواع جویبارها یا آب‌های سطحی، آبی که در رستوران‌ها داخل پارچ ریخته می‌شود و… استفاده نکنید. هنگام مسافرت، نوشیدن آب‌های معدنی بسته‌بندی که دارای مجوز بهداشتی است، بخصوص برای کودکان و سالمندان از هر لحاظ ایمن‌تر است. لازم به ذکر است توصیه به نوشیدن بیشتر مایعات به معنای نوشیدن بیشتر چای نیست زیرا نوشیدن زیاد چای به این علت که مدر یا ادرارآور است می‌تواند میزان مایعات بدن را کاهش داده و یبوست را تشدید کند.

۷- از یبوست که بگذریم، اسهال مسافرتی هم یک بیماری شایع در بین مسافران بخصوص کودکان و سالمندان است. مهم‌ترین نکته هنگام ابتلا به اسهال خوردن مایعات بیشتر به‌خصوص دوغ یا در صورت لزوم محلول ORS است. مصرف لبنیات پروبیوتیک مانند ماست پروبیوتیک یا دوغ کفیر نیز کمک می‌کند تا بار میکروبی روده به تدریج اصلاح و اسهال درمان شود، اما هرگز از لبنیات فله‌ای و باز که هیچ شناسنامه‌ای ندارد استفاده نکنید و خود را در معرض ابتلا به تب مالت قرار ندهید.

۸- اگر با تمام آنچه گفته شد، نتوانستید میزان کالری دریافتی‌تان را در حد تعادل حفظ کنید، می‌توانید با ورزش و فعالیت بدنی روزانه کالری‌های اضافه را بسوزانید. ایام تعطیلات فرصت مناسبی برای پیاده‌روی‌های تند، دویدن، انواع بازی‌های توپی، دوچرخه‌سواری، شنا و… است. همه این فعالیت‌ها کمک می‌کند تا تناسب اندامتان حفظ شود.

استراحت بدون چاقی در تعطیلات نوروز 96

با توجه به تغییراتی که در ایام تعطیلات نوروز در برنامه روزانه اکثر ما پیش می‌آید، روند تغذیه استراحت و فعالیت بدنی‌مان تغییر پیدا می‌کند و در صورتی که دقت نکنیم دچار اضافه وزن می‌شویم و تناسب اندام خود را از دست می‌دهیم.

ضمن اینکه بدلیل مصرف شیرینی، آجیل و حتی میوه‌ها بیشتر از معمول خطر ابتلا به بیماری‌ها نیز در کمین هستند پس برای اینکه از تعطیلات لذت ببریم و این روزهای شیرین را با سلامتی پشت سر بگذاریم باید با برنامه ریزی برای تغذیه و فعالیت بدنی‌مان به استقبال بهار برویم.

داریوش زارع نایب رئیس هیئت بدنسازی و پرورش اندام شمال شرق تهران درباره برنامه ریزی برای تعطیلات نوروز به خبرنگار گروه ورزشی باشگاه خبرنگاران گفت: یک برنامه غذایی صحیح و مستمر را برای این ایام انتخاب کنید و سعی کنید هر روز چه در منزل خودتان، چه در مهمانی‌ها و چه در سفر آن را رعایت کنید.

مصرف صبحانه بعنوان یکی از مهمترین وعده های غذایی که برای سلامت و تندرستی افراد اهمیت خاصی دارد را جدی بگیرید و تا جایی که امکان دارد این وعده غذایی را حذف نکنید.اما اگر جزء دسته افرادی هستید که نمی توانید خودتان را مقابل شیرینی ها ، آجیل و انواع خوراکی های اضافی این ایام کنترل کنید و در کنار وعده های اصلی غذایی آنها را نیز مصرف می کنید ، بهتر است در تعطیلات عید با توجه به اینکه دیرتر از همیشه از خواب بیدار می شوید، صبحانه و نهار خود را یکی کنید تا کالری دریافتی بیشتر از نیاز روزانه تان نشود.

در تعطیلات سعی کنید از از انواع سوپ ها، آش های سبک ومیوه های آبدارکه حاوی کربوهیدرات کمتری هستند، سبزی های آبدار مثل خیار و گوجه فرنگی و کاهو بیشتر استفاده کنید.بخصوص اینکه برای وعده شام از سوپ و آش های سبک استفاده کنید.

باتوجه به اینکه در تعطیلات نوروز زمان طولانی تری خارج از منزل به سر می برید و این موضوع باعث می شود نه تنها آب کمتری مصرف کنید بلکه به طور چشمگیری آب بدنتان کاهش پیدا کند که به طور حتم سلامتی شما به خطر می افتد. یکی از به ظاهر کوچکترین بیماری که بر اثر کم آبی به آن دچار می شوید، یبوست است که باید مراقب باشید تا به ان مبتلا نشوید.

آب یکی از مهم ترین و مفیدترین موادی است که از بروز یبوست پیشگیری می کند و با کاهش مصرف آن، این عارضه به خصوص در کسانی که مستعد ابتلا به آن هستند، می تواند موجب ایجاد ناراحتی شود. پس در این ایام مصرف آب را جدی بگیرید.

زارع مربی و داور بین الملی بدنسازی ادامه داد: علاوه بر مصرف آب برای اینکه در این ایام دچاریبوست نشوید، بهتر است ازمواد غذاییحاوی فیبربیشتر استفاده کنید. علت مهم بروز اختلالات گوارشی، افراط در مصرف غذا و نیز استفاده زیاد از غذاهای چرب و سرخ کرده است. در ایام تعطیلات نوروز معمولا افراد از میوه، سبزی، سالاد، حبوبات و سایرمواد غذایی حاوی فیبر، کمتر استفاده می کنند. این قبیل مواد خوراکی علاوه بر فیبر، حاوی مواد مغذی مفیدی هستند که تاثیر قابل توجهی در سلامت دارد.

بهتر است در ایام نوروز وعده شام بسیار مختصر و قسمت اعظم آن از سبزیجات تهیه شده باشد و به طور کلی در این وعده غذایی کربوهیدرات حذف شود.

مصرف دانه های روغنی (انواع آجیل و مغزها) در تعطیلات اشکالی ندارد زیرا بدن ما به این مواد نیاز دارد اما باید دقت کنید که آجیل را به میزان متعادل مصرف کرده و جایگزین میان وعده های خود کنید . البته بهتر است که حجم وعده های اصلی غذایی خود را را کم کنید.

مشکلات گوارشی از جمله تهوع و استفراغ در کودکان و در برخی موارد فشارخون وبروز بیماری قندی در بزرگسالان از جمله مشکلات و بیماری هایی است که در اثر زیاده روی در مصرف شیرینی و شکلات در ایام نوروز پیش می آید.

دقت کنید که در کودکان زیاده روی در مصرف تنقلات، شیرینی علاوه بر بروز بیماری های گوارشی مانع مصرف وعده های اصلی غذا می شود و تداوم این وضعیت به مدت دو هفته در تعطیلات می تواند منجر به بروز مشکلات جدی در تغذیه آنها شود.

سعی کنید مصرف کربوهیدرات‌ها ( برنج، سیب زمینی، نان ماکارونی و انواع شیرینی و قند) را از ساعت 6 بعدازظهر به بعد قطع کنید و در صورت احساس نیاز به مصرف قند و یا یک ماده شیرین از خرما یا کشمش آن هم در حد یکی یا حداکثر دو تا استفاده کنید.

برخی مواد غذایی همانند چای سبز، فلفل قرمز، پاپریکا، قهوه سبز ، قهوه تلخ، دارچین و … متابولیسم (سوخت و ساز ) را بالا می‌برد، سعی کنید در طول روز بیشتر استفاده کنید.

برای اینکه در تعطیلات دچار اضافه وزن و بیماری نشوید علاوه بررعایت نکات تغذیه ای که ذکر شد، لازم است که با افزایش فعالیت بدنی و تحرک به سلامتی خودتان کمک کنید تا پس از تعطیلات حسرت وزن و شرایط قبلی خودتان را نداشته باشید.

زندگی رنگی با پورتال رنگی