رژیم غذایی مناسب برای یرقان و زردی - پورتال رنگی

رژیم غذایی مناسب برای یرقان و زردی

رژیم غذایی مناسب برای یرقان (زردی) : برای داشتن یک کبد سالم چه چیزی بخوریم؟

چگونه رژیم غذایی در بهبود زردی نقش مهمی دارد؟ چه چیزی بخوریم؟ از چه غذاهایی پرهیز کنیم؟

چه کسی از غذا های دوستدار کبد سود می برد؟

علت اصلی بیماری یرقان (زردی) افزایش تدریجی بیلیروبین در  خون است. بیلیروبین رنگدانه زردی است که در طی تجزیه گلبول های قرمز منتشر می شود. مقدار بیش از حد از این رنگدانه سبب تغییر رنگ پوست، چشم ها و لثه ها به رنگ زرد میشود.

کبد به طور معمول بیلیروبین را از خون خارج می کند، بنابراین زردی معمولا به بیماری یا ناتوانی کبد مرتبط است.

اکثریت موارد زردی در نوزادان، کودکان و نوجوانان و بزرگسالان به چشم میخورد.

در بیشتر موارد، میزان بیلیروبین  2 تا 3 میلیگرم در دسی لیتر (mg / dL) یا بالاتردر خون  باعث بروز علایم بیماری یرقان  می شود.

چگونه رژیم غذایی در بهبود زردی نقش مهمی دارد؟    

 رژیم غذایی نقش مهمی در بهبود زردی و پیشگیری از ان دارد.

در طول عمل گوارش، کبد زردابی (صفرا) تولید میکند که برای شکستن چربی ها به روده کمک میکند.

کبد همچنین مسئول پردازش یا متابولیسم مواد مغذی، هضم مواد سمی و داروها است.

همه غذا ها و نوشیدنی ها برای انجام کار مشخص نیاز به کبد دارند. اما مواد غذایی و مواد شیمیایی مختلف، به صورت متفاوتی هضم و متابولیزه میشوند، به طوری که برخی از انها برای کبد سودمند تر از دیگری هستند.

وقتی هضم مواد غذایی مختلف مشکل میشود، مقدار کار کبد هم افزایش میابد. این مسئله به ویژه برای مقادیر زیاد قندهای تصفیه شده، نمک و چربی اشباع شده صدق میکند.

سمومی مانند الکل و بعضی از دارو ها همچنین می توانند در طول متابولیسم به سلول های کبدی آسیب وارد کنند.

افرادی که مبتلا به زردی هستند معمولا به خوردن غذاهایی توصیه میشوند که به بهبود عمل هضم و متابولیسم کمک میکند و و کبد را از آسیب بیشتر و مسمومیت کبدی حفاظت میکند.

چه چیزی بخوریم؟

یک دکتر به شخص بهبود یافته برنامه درمان شخصی منحصر به فردی خواهد داد که شامل توصیه های رژیمی است.

این توصیه ها بسته به شدت پرونده پزشکی و سایر شرایط درمانی متفاوت خواهد بود. اما برخی از غذا ها و نوشیدنی ها هستند که به افراد مبتلا به یرقان توصیه میشود که حتما آن ها را به رژیم غذایی خود اضافه کنند.

غذاها و نوشیدنی هایی که در طول بهبود زردی مصرف می شوند عبارتند از:

آب:

هیدراته ماندن یکی از بهترین راه های کمک به کبد برای بهبود یرقان است.آب نه تنها به سهولت عمل هضم کمک میکند، بلکه باعث میشود که سموم از کبد و کلیه ها خارج شود.

بیشتر مردم باید حداقل 64 اونس یا کمتر از 2 لیتر آب در طول روز بنوشند.

اگر مردم حس میکنند که آب بی مزه است و طعمی ندارد، میتوانند یک قاشق چایخوری یا بیشتر  آب لیمو یا لیمو ترش تازه یا گریپ فورت به ان اضافه کنند تا بدنشان آنتی اکسیدان بیشتری دریافت کند.

میوه ها و سبزیجات تازه:

میوه ها و سبزیجات تازه حاوی آنتی اکسیدان های قوی و فیبر هایی هستند که میتوانند باعث کاهش آسیب کبدی در هنگام متابولیسم شوند و به اسان تر شدن عمل هضم کمک کنند.

همه میوه ها و سبزی ها حاوی مواد مغذی مناسب برای کبد هستند، اما برخی از آن ها به طور مخصوص برای شرایط خاص کبد مفید میباشند. این مواد شامل:

* کرن بری، بلوبری و انواع انگور

* مرکبات به خصوص لیمو،لیمو ترش و گریپ فروت

* انبه هندی و خربزه

* کدو تنبل،گوجه فرنگی شیرین و سیب زمینی شیرین

* آووکادو و زیتون

* گوجه فرنگی

* هویج، چغندر و شلغم

* سبزیجات کلم مانند مثل کلم بروکلی،گل کلم و کلم بروکسل

* زنجبیل و سیر

* اسفناج و کلم برگ سبز

برای بهینه بودن مزایای سلامتی، مردم باید از تمام انواع میوه ها و سبزیجات مصرف کنند و از محصولاتی که کالری بالا و فیبر کم دارند، مانند آب میوه ها و مواد غذایی ترکیبی پرهیز کنند.

قهوه و چای گیاهی:

قهوه و چای گیاهی حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان و کافئین هستند که به تحریک عمل هضم کمک میکنند.

به طور میانگین تحقیقات نشان داده است که قهوه به کاهش خطر بیماری های کبدی از جمله سرطان و تصلب بافت ها (زخم) کمک میکند و هم چنین پیشرفت آن را کند میکند.

انواع حبوبات:

تمام حبوبات شامل مقدار زیادی از مواد مغذی دوست دار کبد، از جمله چربی های سالم، فیبر، آنتی اکسیدان ها و موادمعدنی هستند.

مطالعه ای در سال 2013 تایید کرد که افرادی که جو دو سر مصرف میکردند، غنی از بتا-گلوکان بودند که بعد از 12  هفته مصرف آن عملکرد کبد را میبخشید.

آجیل ها وانواع حبوبات دولپه ای:

بیشتر آجیل ها و حبوبات دولپه ای مثل لوبیا، عدس و نخود حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان، ویتامین E و فنولیک اسید میباشند.

این مواد خوراکی همچنین غنی از فیبر و چربی های سالم هستند. مطالعات نشان میدهد که مصرف مداوم گردو و دیگر آجیل های درختی برای بهبود عملکرد کبد مفید است.

پروتئین های کم چربی:

پروتئین های کم چربی از جمله سویا،حبوبات دولپه ای و ماهی به نسبت گوشت قرمز اسیب و فشار کمتری به کبد وارد میکنند.گونه های پرب ماهی مانند سالمون و ماهی خال مخالی حاوی امگا3 و زینک هستند که به سوخت وساز اسید های چرب،الکل ها ،کربوهیدرات ها و پروتئین ها کمک میکند.

از چه غذا هایی پرهیز کنیم:

غذا ها و نوشیدنی هایی که در طول دوره بهبود یرقان باید از ان ها پرهیز کرد شامل:

الکل:

الکل برای تمام بافت های داخلی بدن از جمله کبد بسیار مضر است. استفاده بیش از اندازه از الکل میتواند باعث بروز التهاب شدید، کاهش عملکرد کبد و تصلب بافت ها شود.

اکثر افراد مبتلا به یرقان یا دیگر بیماری های کبدی باید تلاش کنند که به طورکامل از مصرف الکل  دوری کنند.

کربوهیدرات های تصفیه شده:

سودا (جوش شیرین) ، محصولات برشته شده، نان سفید و ماکارونی حاوی مقدار زیادی شکر تصفیه شده است. استفاده بیش از حد از شکر در ارتباط مستقیم با بیماری هایی مانند دیابت نوع 2 و چاقی است که باعث کاهش عملکرد کبد میشوند.

(برخی از محصولات لبنی حاوی مقادیر بالای چربی اشباع هستند و باید از آنها اجتناب کرد.)

غذاهای بسته بندی شده،کنسرو ها و غذاهای دودی:

بسیاری از غذاهای بسته بندی شده، کنسرو شده یا دودی، به ویژه گوشت های اماده و سبزیجات کنسرو شده حاوی مقادیر بالایی از  نگهدارنده ها هستند.

دراین نگهدارنده ها معمولا از نمک هایی مانند:  نیترات ها و سولفات ها استفاده می کنند. این نمک ها آب بدن را از بین برده و عمل هضم و متابولیسم را دشوار می کند و باعث آسیب و فشار به کبد میشود.

مواد غذایی با1.5 گرم (گرم) نمک به ازای هر 100 گرم (یا 0.6 گرم سدیم) یا بیشتر در زمره مواد غذایی پر نمک در نظر گرفته می شوند.

چربی اشباع شده و ترانس:

غذاهای سرخ شده، روغنی و فست فود ها حاوی مقادیر زیادی از چربی های اشباع و ترانس هستند که به راحتی قابل هضم نمیباشند، به ویژه آنهایی که با روغن های گیاهی هیدروژنه آماده می شوند.

برخی از محصولات لبنی، از جمله پنیر، شیر و ماست های پر چرب، همچنین حاوی مقادیر بالای چربی اشباع هستند.

محققان کاملا مطمئن نیستند چرا، اما مطالعات نشان می دهد که افرادی که مقدار زیادی چربی اشباع و ترانس را مصرف می کنند، تغییرات کبدی و افزایش مقاومت به انسولین را تجربه می کنند. انسولین به کنترل میزان قند خون و هضم شکر کمک می کند.

مصرف زیاد چربی های اشباع و ترانس نیز به چاقی و سوء تغذیه مرتبط است، که هر دو عوامل خطر برای بیماری های کبدی، از جمله زردی است.

توصیه می شود که میزان چربی اشباع شده را تا حدود 5  یا  6 درصد کل کالری محدود کنید و سعی کنید از مصرف کلسترول پرهیز کنید.

ماهی و صدف خام یا نیمه خام:

ماهی ها و صدف های خام یا نیمه خام ممکن است حاوی سمومی باشد که می تواند به کبد و سایر ارگان های گوارش آسیب برساند.

همچنین این امکان وجود دارد که حاوی ویروس ها، باکتری ها و انگل هایی باشندکه می توانند کبد را آلوده کنند.

گوشت گاو و گوشت خوک:

گوشت غنی شده مانند گوشت گاو و گوشت خوک، حاوی مقادیر زیادی اسید آمینه های حیوانی و چربی هایی است که می تواند عمل هضم را سخت کرده و باعث فشار آمدن به کبد آسیب دیده باشد.

بیشتر مطالعات نشان می دهد گوشت کم چربی مانند مرغ و ماهی و همچنین پروتئین های گیاهی مانند حبوبات دو لپه ای و سویا، منابع پروتئینی مناسب تری برای کبد هستند.

چه کسی از غذاهای دوستدار کبد سود می برد؟

به افرادی که در معرض خطر ابتلا به زردی هستند اغلب توصیه می شود که غذاهای مناسب با کبد بخورند تا به کاهش شانس ابتلا به این بیماری کمک کنند.

افرادی که ممکن است از غذاهای سالم و مکمل کبد بهره مند شوند عبارتند از:

بهرحال، اکثر کودکان و بزرگسالانی که یک رژیم غذایی سالم و متعادل را می خورند، در معرض خطر کمتری برای ابتلا به زردی قرار دارند و نیازی به تغییر در رژیم غذایی ندارند، مگر اینکه پزشک آن را توصیه کند.

(خردسالان ازخوردن غذاهای سازگار با کبد سود بسیاری میبرند.)

* زنان باردار و مادران شیرده

* نوزادان و کودکان بسیار کوچک

* افراد دارای مصونیت بدنی

* افراد مبتلا به بیماری های کبدی مانند هپاتیت، انسداد مجاری صفرایی (سنگ های صفرایی یا تومور) و کبد الکلی یا کبد چرب

* افرادی که از داروهای تجویزی خاصی استفاده می کنند، به ویژه داروی ضد التهاب غیر استروئیدی (داروهای ضد التهابی) ، داروهای تجویزی برای درد، داروهای استروئیدی، داروهای تنظیم کننده ایمنی و هورمون

* افراد دارای شرایط ارثی، به خصوص سندرم گیلبرت و سندرم دوبلین- جانسون.

منبع