استئوفیت (استخوان اضافه) چیست؟ - پورتال رنگی

استئوفیت (استخوان اضافه)

استئوفیت (استخوان اضافه) که عموما در مفاصل به عنوان نشانه ایی از تولید مجدد بافت استخوانی مشاهده می شود

استئوفیت به رشد ملایم و یک دست و یا رسوب استخوانی، که به استخوان اضافه نیز مشهور است گفته می شود. بعلاوه آنها ندولهای استئوکندرال، استئوکندروفیتز و کندرواستئوفیتز  هم نامیده می شوند. از نظر علمی، یک استئوفیت رشد بیقاعده استخوان است که به صورت بافتی غضروفی بوده و علت بوجود آمدن آن،  سلول های راهنمای موجود در مجموعه سلولهای بنیادی و عامل رشد ( هورمون رشد ) می باشند. استئوفیت بیشتر در مفاصلی که علایم رشد بافت مجدد در آنها رویت می شوند، بوجود می آیند. این پدیده _یعنی استئوفیت_ عموما وابسته و همراه با شایعترین نوع آرتروز یعنی استئوآرتریتز بوده و مشاهده میگردد. جالب آنکه استئوفیت در تشخیص درست استئوآرتریتز از دیگر انواع ورم های مفاصل کمک شایان توجهی مینماید. در عمل، رویت و مشاهده استئوآرتریتز نشانه کاهش و تنزل میزان بافت غضروفی می باشد و تشخیص آنرا بسیار سهل و آسان می نماید. علاوه بر تمامی این موارد، استئوآرتریتز_ همانند استئوفیت_ باعث تغیر فرم و شکل استخوان میگردد.

نشانه استئوفیت به صورت باقیماندن بافت غضروفی در محل آسیب دیدگی مفصل، نمود پیدا کرده و باعث تخریب دیگر بافت های غضروفی در همان مفصل  می شود. ( دیگر بافتهای غضروفی در مناطق سالم همان مفصل از بین می روند ). تشکیل استئو فیت باعث تثبیت آسیب دیدگی در بافت صدمه دیده میگردد. این تغییرات بصورت بخش بخش بوجود می آیند و بستگی به نوع، محل و میزان  مصدومیت مفصل دارند، به طوریکه گفته می شود،  هنوز چگونگی بوجود آمدن و مکانیزم عملکرد استئوفیت ها به طور کامل شناخته نشده است. از سویی گفته می شود که بوجود آمدن استئوفیت باعث تخریب لایه غضروفی می گردد، ولی در مواردی استئوفیت ها _بدون تخریب علنی بافت غضروفی _هم بوجود می آیند.

محل تشکیل استئوفیت ها

استئوفیتهای  کناری  در اطراف و لبه  هر مفصلی بوجود می آیند وظاهر می شوند. استئوفیتهای مرکزی بیشتر در محدوده لگن خاصره و استخوان مفصل ران و  زانو  بوجود می آیند. استئوفیتها در ناحیه ستون فقرات نیز دیده می شوند که در این حالت همراه درد ناحیه پشت و یا گردن می باشند و به ظاهر نشانه های ورم مفاصل را از خود بروز می دهند. در ناحیه ستون فقرات و نخاع، استئوفیت یا همان استخوان اضافی باعث ایجاد مشکلاتی برای اعصاب گذرا از کنار آن میگردد.( باعث ایجاد تنگی در کانال عصبی و تحت فشار گذاردن اعصاب و مسیر عبور آنها می شود ). بیشترین مشکل در بخشهای کناری ستون فقرات بوجود می آید. این مجرا ها به واقع خروجی های اعصاب نخاعی به دیگر قسمت های بدن می باشند. در این حالت علایم قابل احساس توسط بیمار عبارتند ازدرد، بیحسی، و سوزن سوزن شدنهای بسیار شدید، ناشی از تحت فشار قرار گرفتن مسیر عصبی می باشند. علایم پیشرونده عبارتند از اسپاسم عضلانی، درد های شدید و ناگهانی عضلات به واسطه اسپاسم ناگهانی آنها، ضعف و یا از دست دادن کنترل عضلات یک بخش از بدن. خود استئوفیت هیچگونه دردی نداسته، بلکه با توجه به محل بوجود آمدن آن و تاثیرش بر روی دیگر ساختارهای بدن، می تواند درد ایجاد نماید.

عوامل خطر بوجود آمدن و تشکیل استئوفیت

برای بوجود آمدن و تشکیل استئوفید عوامل و دلایلی را به شرح زیر مطرح نموده اند:

1- افزایش سن

2- تحلیل و نابودی تدریجی دیسک

3- تحلیل و نا بودی تدریجی مفاصل

4- آسیبهای ورزشی به مفاصل و دیگر صدمات از این دست

5- محل نشستن یا ایستادن فاقد کیفیت لازم

6- عوامل وراثتی

7- فقدان وضعیت عادی استخوانبندی در زمان تولد

چگونگی تشخیص استئوفیت

از چند روش زیر برای تشخیص عدم یا وجود استئوفیت در دست استفاده می شود:

روش( پی آی پی ) به معنای میزان مجاورت مفاصل دست است. آزمون دیگر موسوم به ( دی آی پی ) به معنای فاصله سنجی مفاصل دست است. و آخرین آزمون مربوط به تشخیص وجود یا عدم وجود استئوفیت در دست موسوم به ( سی ام سی ) می باشد. تشخیص این عارضه در دست کاری بسیار ساده تر از تشخیص عدم یا وجود استئوفیت در دیگر نقاط بدن می باشد. برای تشخیص در دیگر نقاط بدن، از روشهای تصویر برداری استفاده می شود و  روشهایی همچون اشعه ایکس، (  سی تی اسکن ) و( ام آر آی ) را بکار می گیرند. در مورد به کار گیری اشعه ایکس در مورد افراد بالای 50 سال باید متذکر شویم که در بیشتر موارد، تشکیل استئوفیت مشاهده می گردد. مطلب جالب اینکه با وجود این روشها و آزمایشها، هنوز مواردی از این بیماری است که از نظر پنهان می مانند. ( زیرا نشانه ایی از خود بوجود نمی آورد ) فقط 40 درصد از مردم مبتلا به استئوفیت، که دارای علایم ابتلا می باشند، نیازمند درمان هستند.

درمان استئوفیت

صرف تشخیص کلینیکی استئوفیت،دارای اهمیت چندانی نبوده، درمان آن منوط به مشاهده علایم ناراحت کننده آن می باشد. درمانهای رایج عبارتند از:

1- فیزیو تراپی

2- استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی

3- دارو های ضد درد

4- تزریق داروهای استروئیدی

در صورتی که ( در ناحیه ستون فقرات و نخاع، در صورت فشار مستقیم بر اعصاب وجود داشته باشد ) جراحی مورد استئوفیت_ برای افزایش میزان مسیرنخاعی _ لازم و ضروری است.  این جراحی باعث می شود میزان گرفتگی نخاعی، بواسطه استئوفیت کاهش یابد.

همیشه، در وهله اول درمانی محافظه کارانه برای این بیماری توصیه و به کار گرفته می شود. جراحی به کسانی توصیه  می شود که علائم حاد این بیماری در آنها دیده می شود.در این بیماری فعالیت باعث افزایش درد و استراحت موجب کاهش درد می شود.

منبع